اختلالات حرکتی و انواع مختلف آن
تمام حرکات بدن ، از بالا بردن دست تا لبخند زدن ، شامل یک تعامل پیچیده بین سیستم عصبی مرکزی (مغز و نخاع) و اعصاب و ماهیچه ها است.
آسیب ها و یا استفاده نادرست از هریک از این اجزا ممکن است منجر به اختلال حرکتی شود.
انواع مختلف اختلالات حرکتی با توجه به ماهیت و محل آسیب یا سوء عملکرد ، به شرح زیر می باشد:
- آسیب به بخش هایی از مغز که حرکت داوطلبانه (در نظر گرفته شده) یا ارتباط بین مغز و نخاع را کنترل می کند. از قبیل ضعف یا فلج عضلات درگیر در حرکات داوطلبانه و رفلکس های زیاد
- آسیب به گانگلیون های بازال (مجموعه ای از سلول های عصبی واقع در پایه مغز، عمق مغز) که موجب حرکات ناخواسته یا کاهش حرکات می شود. اما ضعف و یا تغییر رفلکس بوجود نمی آورد.
- آسیب به مخچه که باعث از دست دادن هماهنگی می شود.
گانگلیون های بازال کمک می کند تا حرکت عضلات را خنثی کند.
مخچه که هماهنگ کننده حرکات بدن است ، کمک می کند تا حرکات اندام ها نرم و دقیق باشد و به حفظ تعادل کمک می کند.
برخی از اختلالات حرکتی ، مانند سکسکه موقتی هستند و معمولاً باعث ناراحتی اندکی می شوند.
سایر بیماری های حرکتی از قبیل بیماری پارکینسون ، جدی و پیشرونده هستند. و در توانایی صحبت کردن ، حرکات دست ها ، پیاده روی و حفظ تعادل بدن در هنگام ایستادن اختلال ایجاد می کنند.
انواع مختلف اختلالات حرکتی
انواع مختلف اختلالات حرکتی عبارت هستند از:
آتاکسی
این اختلال حرکتی بر قسمتی از مغز (مخچه) اثر می گذارد که حرکات را کنترل می کند.
آتاکسی ممکن است منجر به عدم هماهنگی و یا تعادل بدن بشود.
علائم دیگر مشکلات در صحبت کردن ، حرکات اندام و …می باشند که موجب حرکات پرشی می شود.
دیستونیای گردن
این وضعیت باعث انقباضات طولانی مدت (اسپاسم) یا انقباضات متناوب عضلات گردن می شود.
کورا Chorea
این بیماری با حرکات تکراری ، کوتاه ، نامنظم ، تا حدودی سریع و غیر دائمی ، معمولاً در صورت ، دهان ، بالا تنه و اندام ها مشص می شود.
دیستونیا
دیسونیا با انقباض عضلانی ناخواسته همراه با تکان و حرکات تکراری است.
دیستونی ممکن است بر تمام بدن (دیستونی تعمیم یافته) یا یک قسمت از بدن (دیستونی کانونی) تأثیر بگذارد.
اختلال حرکتی عملکردی
این وضعیت ممکن است شبیه هر یک از اختلالات حرکتی باشد ، اما علت آن بیماری عصبی نیست.
بیماری هانتینگتون
بیماری هانتینگتون یک اختلال پیشرونده و ناتوانی ژنتیکی است که باعث حرکات غیرقابل کنترل (کورا) ، اختلال در توانایی های شناختی و بیماری های روانی می شود.
آتروفی سیستم چندگانه
این اختلال عصبی غیرعادی و پیشرونده بر بسیاری از سیستم های مغز تأثیر می گذارد.
آتروفی سیستم چندگانه باعث بروز اختلالات حرکتی نظیر آتاکسی یا پارکینسون می شود.
همچنین می تواند باعث فشار خون پایین و اختلال عملکرد مثانه شود.
میوکلونوس
این بیماری موجب حرکات تند و سریع یک عضله یا گروهی از ماهیچه ها می شود.
بیماری پارکینسون
این بیماری به آرامی پیشرونده و ناتوان کننده سبب ایجاد لرزش ، سفتی ، کاهش سرعت حرکت (برادی کینزی) یا عدم تعادل می شود.
همچنین ممکن است با علائم غیر حرکتی دیگری همراه باشد.
پارکینسونیسم
پارکینسونیسم گروهی از بیماری ها است که علائمی شبیه بیماری های پارکینسون دارد.
فلج متعارف پیشرفته
یک اختلال عصبی نادر است که سبب مشکلات حرکتی ، تعادلی و حرکات چشم می شود.
این بیماری به بیماری پارکینسون شباهت دارد ، اما یک وضعیت متمایز است.
سندرم پاهای بی قرار
سندرم پاهای بی قرار یک اختلال حرکاتی است که موجب حرکات غیرعادی و غیر طبیعی در پاها در هنگام استراحت می شود. و اغلب با فعالیت اندام از بین می رود.
دیسکینزی دیر رس
این بیماری عصبی ناشی از استفاده طولانی مدت از داروهای خاصی است که برای درمان بیماری های روان پزشکی (داروهای نورولوژیک) استفاده می شود.
دیسکینزی دیررس باعث حرکات تکراری و غیرارادی مانند شکلک ، چشمک زدن و سایر حرکات می شود.
سندرم تورت Tourette
سندرم تورت یک بیماری عصبی است که در دوران کودکی و یا نوجوانی شروع می شود و با حرکات تکراری (تیک های حرکتی) و صداهای آوازی (تیک های صوتی) همراه است.
ترمور
این اختلال حرکتی سبب تکان خوردن بخش هایی از بدن از قبیل دست ها ، سر و سایر قسمت های بدن می شود.
بیماری ویلسون
یک اختلال ارثی نادر است که باعث می شود عنصر مس بیش از حد در بدن تولید شود و موجب مشکلات عصبی می شود.
محقق و مترجم : مینو شفیعی
