فیزیوتراپی برای فتق دیسک (دیسک هرنی) - کلینیک درد و درمان دیسک کمر و گردن

فیزیوتراپی در بهبودی دیسک هرنی (herniated disk)، فتق دیسک، نقش مهمی دارد. روشهای فیزیوتراپی نه تنها سبب تسکین سریع درد می شوند بلکه به بیمار می آموزد چطور بدن را در شرایطی قرار دهد که از آسیب بیشتر پیشگیری کنید.

روشها و تکنیکهای متعددی در فیزیوتراپی بکار گرفته می شود. درمانهای منفعل (غیر فعال) به بدن آرامش می بخشند و شاکل ماساژ بافتهای عمقی، گرما و سرما درمانی، تحریک الکتریکی (به عنوان مثال TENS) و هیدروتراپی است. برنامه فیزیوتراپی معمولاً با تمرینات غیر فعال شروع می شود. ولی به محض بهبود بدن، درمانهای فعال شروع می شود که بدن را قوی ساخته و مانع از درد بیشتر می شود. فیزیوتراپ با کمک بیمار بهترین برنامه توان بخشی و فیزیوتراپی را برای بیمار برنامه ریزی می کند.

درمانهای فیزیکی غیر فعال (منفعل) برای دیسک هرنی (فتق دیسک)

ماساژ عمیق بافتها: بیش از صد نوع ماساز وجود دارد ولی ماساژ عمیق گزینه ایده آلی برای دیسک هرنی است. چرا که در این نوع ماساژ با اعمال فشار قابل توجه، اسپاسمها و تنشهای عضله عمقی که مانع از حرکت این عضله در ناحیه درگیر می گردند، تسکین داده می شوند.
سرما و گرما درمانی: سرمادرمانی و گرمادرمانی هر دو دارای فوائد خاص خودشان هستند و برای رسیدن به بهترین نتایج، فیزیوتراپ معمولاً به صورت متناوب از هر دو روش استفاده می کند.

فیزیوتراپ ممکن است از گرما برای افزایش گردش خون در ناحیه مورد نظر استفاده کند. خون با انتقال اکسیژن و مواد مغذی به ناحیه درگیر، به درمان ناحیه آسیب دیده کمک می کند. همچنین خون مواد زائد حاصل از اسپاسمهای عضلانی را حذف می کند.

در مقابل سرما درمانی (کرایوتراپی) گردش خون را کند می کند. این امر باعث کاهش التهابات، اسپاسمهای عضلانی و درد می شود. فیزیوتراپ ممکن است روی ناحیه آسیب دیده از بسته های یخ استفاده کند، به بیمار ماساژ یخ بدهد یا حتی یک اسپری به نام فلورومتان برای سر کردن بافتهای ملتهب استفاده کند.

هیدروتراپی (آب درمانی): همانطور که از نام این روش پیداست در این روش درمانی از آب استفاده می شود. به عنوان یک روش درمانی غیر فعال، هیدروتراپی به طرز کاملاً ساده ای، ممکن است شامل نشستن در یک وان با چرخش آب یا دوش آب گرم باشد. هیدروتراپی به نرمی درد را تسکین می دهد و عضلات را آزاد و شل و آرام می کند.
تحریک الکتریکی عصب از طریق پوست (TENS): دردستگاه TENS از جریان الکتریکی برای تحریک عصب استفاده می شود. با وجود اینکه این روش دردناک به نظر می رسد ولی به هیچ عنوان دردناک نیست. الکترودها به سطح پوست متصل می شوند و یک جریان الکتریکی ضعیف به نقاط کلیدی در امتداد عصب می فرستند. TENS اسپاسمهای عضلانی را کاهش می دهد و عموماً اعتقاد بر این است که تولید هورمون اندورفین را دربدن تحریک می کند. هورمون اندورفین مسکنهای طبیعی در بدن هستند.
کشش: هدف از کشش کاهش اثرات نیروی جاذبه زمین روی ستون فقرات است. در این روش با کشیدن استخوانها به نرمی، و کاهش فشار روی دیسک، هدف کاهش فتق دیسک است. این روش می تواند در ستون فقرات گردنی یا کمری بکار گرفته شود.

درمانهای فعال در فیزیوتراپی دیسک هرنی (فتق دیسک)

درمانهای فعال در فیزیوتراپی سبب ایجاد و افزایش انعطاف پذیری، نحوه قرارگیری بدن، قدرت، پایداری قسمت مرکزی بدن و حرکات مفاصل می شود. ممکن است یک برنامه ورزشی نیز برای دستیابی به نتایج بهینه تجویز شود. این تمرینات نه تنها مانع بروز مجدد درد می شود بلکه به سلامتی عمومی بدن نیز کمک می کند. فیزیوتراپ با توجه به تشخیص بیماری و سابقه سلامتی بیمار یک برنامه ورزشی برای او تعیین می کند.

پایداری قسمت مرکزی بدن: بسیاری از افراد به اهمیت نقش تقویت عضلات مرکزی بدن در سلامتی ستون فقرات واقف نیستند. عضلات مرکزی (شکم) به حمایت ستون فقرات توسط عضلات پشت کمک می کند. زمانیکه عضلات مرکزی بدن ضعیف هستند فشار بیشتری به عضلات پشت وارد می شود. ممکن است فیزیوتراپ تمرینات ورزشی در جهت تقویت عضلات مرکزی بدن به بیمار بیاموزد.

انعطاف پذیری: آموختن تکنیکها و روشهای انعطاف پذیری و کششی مناسب، بیمار را برای انجام تمرینات ورزشی قدرتی و ایروبیک آماده می سازد. انعطاف پذیری با کاهش سفتی و خشکی، به حرکت آسانتر بدن کمک می کند.
هیدروتراپی: برخلاف به سادگی نشستن در وان یا حمام آب داغ نظیر آنچه در هیدروتراپی غیر فعال انجام می شود، هیدروتراپی فعال ممکن است شامل حرکات ایروبیک در آب باشد. هیروتراپی فعال در بهبودی بدن، بدون اعمال استرس و فشار غیر ضروری کمک کند.
تقویت عضلات: عضلات قوی نقش عمده ای در حمایت ستون فقرات و کنار آمدن با درد دارند.

فیزیوتراپ به بیمار مبتلا به دیسک هرنی (فتق دیسک) روشهایی برای بهبود و تقویت پشت،عضلات پشت و ستون فقرات برای پیشگیری از صدمات بیشتر در آینده، می آموزد. همچنین فیزیوتراپ روشها و اصول مراقبت را به بیمار آموزش می دهد و به این ترتیب مبتلا به فتق دیسک بهترین نحوه مراقبت و درمان علائم را بکار می برد.

بسیار مهم است که مبتلا به دیسک هرنی (فتق دیسک) نحوه ادامه تمرینات ورزشی و مقید کردن ستون فقرات در عدم انجام برخی حرکات را برای انجام پس از خاتمه جلسات فیزیوتراپی بیاموزد. در صورتی که مبتلا به این عارضه تمرینات ورزشی و روشهایی که فیزیوتراپ تجویز می کند را انجام ندهد قطعاً شاهد نتایج بلند مدت انها نخواهد بود. مبتلا به دیسک هرنی با مراقبت از ستون فقرات و پشت می تواند از بروز درد بیشتر ناشی از فتق دیسک جلوگیری نماید.