سل مفصل ران: شایع ترین سل استخوانی مفصلی!
سل مفصل ران بعد از ستون مهره ای شایع ترین سل استخوانی مفصلی است.
نکته جالب اینکه عفونت غالبا از صفحه رشد عبور نمی کند و اپی فیز را مبتلا نمی سازد، با پیشرفت بیماری پانوس غضروف مفصلی را
می پوشاند و به تدریج باعث انهدام آن و پس از آن انهدام استخوان زیر آن می شود.
در عفونت سلی تخریب قسمت های حاشیه ای مفصل بیشتر از قسمت های مرکزی است.
بر خلاف استئومیلیت معمولی اسکلروز در استئومیلیت سلی به ندرت ساخته می شود.
در مراحل پیشرفته آبسه مفصلی به صورت فیستول چرکی به خارج راه پیدا می کند. آرتریت سلی در بیش از 90٪ موارد مونو آرتیکولار است.
_ مهم ترین نشانه های بالینی سل مفصلی ران عبارتند از :
_ دردی که در ابتدا خفیف است و به تدریج با پیشرفت بیماری شدت می یابد
_ لنگیدن
_ علایم عمومی که غالبا به شدت احشایی نیست
_ در معاینه علایم موضعی مثل گرمی و قرمزی معمولا وجود ندارد و فلکسیون و اداکسیون کنتراکچر ران وجود دارد.
_ مهم ترین تغییرات در پرتو نگاری مفصل ران عبارتند از :
_ استئوپروز واضح انتهای بالایی ران و حفره استابولوم
_ اتساع کپسول مفصلی
_ کم شدن و یا از بین رفتن فاصله مفصلی
_ انهدام سر استخوان ران و حفره استابولوم در مراحل پیشرفته
درمان به طور خلاصه عبارت از: کمک به بهبود حال عمومی بیمار و تجویز داروهای ضد سل است.
در مواردی که انهدام غضروف مفصل وجود نداشته باشد T بی حرکت کردن مفصل و تجویز داروهای ضد سل و سینووکتومی مفصل انجام
می شود ولی در صورت وجود انهدام مفصل، بهترین درمان، خشک کردن مفصل با عمل جراحی است.
_ آرتریت چرکی مفصل زانو :
عامل مولد آن در بیش از نیمی از موارد استافیلوکوک است.
مبدا عفونت در اکثر موارد نقاط دیگر بدن است و عامل عفونت به وسیله جریان خون به مفصل انتقال می یابد.
با توجه به اینکه گردن استخوان ران در درون مفصل قرار دارد استئومیلیت انتهای بالایی استخوان ران ممکن است باعث آرتریت چرکی
مفصل شود.
وجود آنزیم های منهدم کننده غضروف در ترشحات مفصلی باعث انهدام غضروف مفصلی می شود.
بیماری غالبا به طور ناگهانی و با تب بالا و خال عمومی بد آغاز می شود.
درد شدید و بی حرکتی معمولا در وضعیت فلکسیون و ابداکسیون و چرخش با خارج مفصل مبتلا از علایم برجسته بیماری است.
قریب به 40 درصد از کودکان مبتلا به آرتریت چرکی مفصل ران، اگر درمان نشوند دچار در رفتگی مفصل هم می شوند.
حال عمومی بیمار غالبا بد است و به طور کلی علایم یپتی سمی وجود دارند.
نکته بسیار مهم اینکه در نوزادان تازه متولد شده آرتریت هیپ می تواند علایم بالینی واضحی ایجاد نکند و به جای تب نوزاد هایپوترمی داشته باشد.
کاهش حرکات فعال اندام تحتانی مبتلا (Pseudoparalysis), شیر نخوردن و وزن نگرفتن از علایم احتمالی دیگر هستند.
افزایش گلبول های سفید با برتری چند هسته ای ها و افزایش ESR وجود دارد و گاه کشت خون مثبت است.
در هفته اول پس از تولد لوکوپنی (تعداد گلبول های کمتر از ۵۰۰۰) ارزش بیشتری از لوکوسیتوز دارد و ESR هم چندان قابل اعتماد نیست.
اهمیت CRP در تشخیص عفونت خیلی بیشتر از ESR است.
در رادیوگرافی اتساع کپسول مفصلی، افزایش فاصله مفصلی و گاه در رفتگی مفصل ران دیده می شود. در موارد پیشرفته
علایم استئومیلیت استخوان ران شامل خوردگی استخوان و راکسیون پریوستی در اطراف متافیز انتهای بالایی استخوان ران نیز مشهود
است. آرتریت حاد چرکی مفصل ران از فوریت های ارتپدی است و باید بلافاصله تحت درمان قرار گیرد.
(درمان آنتی بیوتیکی + تخلیه جراحی چرک) در صورت پیشرفته بودن بیماری و انهدام مفصل، درمان انتخابی، خشک کردن مفصل با عمل
جراحی است.
_ لغزش اپی فیز سر استخوان ران SCFE :
[toggle title=”لغزش اپی فیز سر استخوان ران SCFE” state=”close”]
در این بیماری اپی فیز سر استخوان ران روی گردن آن می لغزد و به پایین و پشت تغییر مکان پیدا می کند. در حقیقت سر در استابولوم ثابت بوده، متافیز ران به جلو، بالا و خارج تغییر مکان می یابد. ضایعه اصلی ضعف مکانیکال صفحه رشد و حلقه پریکوندریال در طی جهش دوره رشد است. غالبا در نوجوانانی که چاق هستند و دستگاه تناسلی کوچکی دارند و یا نوجوانان لاغر اندام و بلند قد با رشد سریع و ناگهانی دیده می شود. بیماری در نوجوانان 10 تا 16 سال دیده شده و در پسران به مراتب شایع تر است.بیماری در اکثر موارد یک طرفه است و فقط در 15 درصد موارد به صورت دو طرفه دیده می شود.[/toggle]
_ مهم ترین نشانه های آن عبارتند از:
[toggle title=”مهم ترین نشانه های آن عبارتند از :” state=”close”]_ درد : درد غالبا در کشاله ران است ولی امکان دارد به ران و زانو هم انتشار یابد _ لنگیدن : در ابتدا به علت درد ولی در مراحل آخر بیشتر ناشی از تغییر شکل انتهای بالایی استخوان ران است[/toggle]
_ محدودیت های حرکتی مفصل :
که غالبا در خم شدن، حرکات چرخشی ابدوکسیون دیده می شود. در این بیماری بیمار محدودیت در فلوکسیون مفصل ران داشته
ولی فلکسیون کنتراکچر ندارد.
اما اگر در این بیماران فلکسیون کنتراکچر عیپ به وجود بیاید باید به فکر عارضه کندرولیز در آن ها بود.
_ تغییر شکل در اندام :
پایینی: که به صورت کوتاه شدن و گردش پا به بیرون است. لغزش اپی فیز استخوان ران در مواردی که خفیف باشد
فقط در رادیوگرافی نیمرخ دیده می شود. در موارد پیشرفته تر لغزش در تصویر روبه رو نیز مشهود است
در این موارد اگر خطی مماس لبه فوقانی گردن رسم شود اپی فیز را قطع نمی کند.
نشانه های پیش از لغزش (preslipped signs) مانند پهن شدن و نامنظم شدن صفحه رشد می باشد.
نشانه های آزمایشگاهی بیمار طبیعی است. هدف از درمان، جلوگیری از لغزش بیشتر، اصلاح تغییر شکل سر استخوان ران تا حد امکان
و کمک به بسته شدن هرچه زودتر صفحه رشد انتهایی بالایی ران است.
اگر لغزش جزیی باشد باید بدون جا انداختن جا به جایی ایجاد شده، با ثابت کردن سر وگردن استخوان، جوش خوردن صفحه رشد را تسریع
کرد.
در مواردی که جابه جایی زیاد و ناگهانی است ابتدا جا اندازی انجام می گیرد و سپس ثابت سازی سر وگردن ران انجام می شود.
در موارد مزمن هرگاه لغزش زیاد بوده و با محدودیت حرکات مفصل ران را تغییر شکل عضو همراه باشد، ب
اید تغییر شکل را با استئوتومی گردن استخوان و یا ناحیه بین تروکانتری اصلاح کرد.
نکروز آواسکولار سر استخوان ران و کندرولیز مفصل هیپ مهم ترین عوارض این بیماری و درمان آن هستند.
علت کندرولیز یا دژنراسیون غضروف مفصلی بعد از عمل، ورود نوک پیچ های کارگذاری شده به داخل مفصل و زمینه های اتوایمونیتی
می باشد.
کلینیک تخصصی فیزیوتراپی شایگان مهر آماده ی خدمت رسانی به شما عزیزان است.
مقالات بعدی ما را در این زمینه دنبال کنید.