گزگز کف پا ، مورمور شدن و سوزش پا چه عللی دارد؟
گزگز پا مشکلی است که بسیاری از مردم آن را تجربه می کنند. گزگز پا گاهی با بی حسی و درد همراه است.
این عارضه معمولاً هنگامی که مدت زیادی در یک موقعیت قرار گرفته اید ، اتفاق می افتد. و ناشی از فشار بر روی اعصاب می باشد. اما وقتی که حرکت می کنید این احساس باید از بین برود.
با این حال گاهی سوزش پاها ممکن است پایدار باشد. اگر احساس “سوزن سوزن شدن” برای مدت زمان طولانی ادامه پیدا کند یا با درد همراه باشد ، باید به پزشک معالج خود مراجعه کنید. پزشکان می توانند به شما در تعیین علت کمک کنند.
علل احتمالی گزگز پا چیست؟
نوروپاتی دیابتی
دیابت یکی از شایع ترین علل سوزش و مور مور مداوم پا است. نوروپاتی دیابتی نتیجه آسیب عصبی ناشی از قند خون بالا است.
علائم دیابت عبارتند از:
- تکرر ادرار ،
- تشنگی شدید ،
- خشکی دهان ،
- خارش پوست ،
- بوی بد نفس ،
- درد و یا بی حسی در دست و پا ،
- افزایش گرسنگی ،
- کاهش وزن غیرعادی ،
- کندی پروسه بهبود زخم ،
- عفونت مخمر ،
- خواب آلودگی یا بی حالی ،
- تغییرات دید ،
- تهوع و استفراغ.
بیماری دیابت با تغییر شیوه زندگی و مصرف دارو هایی مانند انسولین قابل کنترل می باشد.
بارداری
در طول بارداری ممکن است گزگز و سوزش پاها را تجربه کنید. همانطور که رحم رشد می کند ، بر روی اعصابی که به پاها می روند ، فشار وارد می کند. این فشار باعث احساس “سوزن سوزن شدن” می شود.
شما ممکن است این احساس را با روش های زیر از بین ببرید :
- استراحت دادن به پاها ،
- تغییر موقعیت خود ،
- مصرف آب کافی ،
اگر پس از رعایت این نکات مشکل شما از بین نرود ، و یا با ضعف یا تورم همراه باشد ، باید پزشک خود را ببیند تا مطمئن شوید که هیچ خطر جدی وجود ندارد.
کمبود ویتامین
عدم دریافت کافی از ویتامین های خاص ، به ویژه ویتامین های B، می تواند باعث مورمور و سوزش پاها شود. کمبود ویتامین می تواند به علت رژیم غذایی نامناسب و یا یک بیماری جدی اتفاق بیفتد.
اگر کمبود ویتامین B-12 دارید ، ممکن است برخی از علائم زیر را داشته باشید:
- خستگی ،
- تنگی نفس ،
- سرگیجه ،
- سوزش و سردی دست ها و پاها ،
- سردرد ،
- درد قفسه سینه ،
- مشکلات گوارشی ،
- حالت تهوع ،
- بزرگ شدن کبد.
پزشک شما پس از بررسی سابقه پزشکی و خانوادگی ، یک معاینه فیزیکی را انجام می دهد. سپس یک آزمایش خون برای تعیین اینکه آیا کمبود ویتامین دارید ، انجام دهید.
با توجه به علت کمبود ویتامین ، شما ممکن است به مکمل های ویتامین یا درمان دیگری نیاز داشته باشید.
نارسایی کلیه
نارسایی کلیه ممکن است باعث سوزش در پاها شود. نارسایی کلیه می تواند علل بسیاری داشته باشد اما در اغلب موارد دیابت و فشار خون بالا از علل نارسایی کلیه هستند.
نشانه های گزگز پا ناشی از نارسایی کلیه عبارتند از :
- درد ، سوزن سوزن شدن و بی حسی در پاها ،
- انقباض عضلانی و پرش عضلات ،
- احساس فرو رفتن سوزن در پا ،
- ضعف عضلانی.
پزشک شما ممکن است برای تشخیص نارسایی کلیه آزمایشاتی را توصیه کند. تست ها ممکن است شامل موارد زیر باشند :
- معاینه اعصاب ،
- الکترومیوگرافی (EMG)، که فعالیت عضلانی را اندازه گیری می کند ،
- تست سرعت هدایت عصبی ،
- آزمایش خون.
درمان نارسایی کلیه شامل دیالیز و پیوند کلیه است.
بیماری های خود ایمنی
بیماری های خود ایمنی زمانی رخ می دهد که بدن به خود حمله می کند. برخی از بیماری های خود ایمنی می تواند باعث سوزش در پا شود. برخی از این بیماری ها عبارتند از :
- لوپوس ؛
- سندرم شوگرن ؛
- سندرم گیلن باره ؛
- بیماری سیلیاک ،
- آرتریت روماتوئید (RA) ؛
برای تعیین اینکه آیا یک اختلال خود ایمنی باعث سوزش در پاهای شما می شود یا خیر ، پزشک شما باید اطلاعاتی در مورد سابقه خانوادگی و سوابق پزشکی شما داشته باشد. انجام معاینه فیزیکی و آزمایش های خون نیز به تشخیص علت کمک می کند.
درمان بیماری های خود ایمنی متفاوت است. درمان ها ممکن است شامل تغییر رژیم غذایی و تجویز داروها باشد.
عفونت ها
برخی از عفونت ها می توانند باعث التهاب اعصاب شوند. این التهاب به گزگز پاها منجر می شود. این عفونت ها عبارتند از:
- بیماری لایم ،
- شینگل ،
- هپاتیت B و C ،
- اچ آی وی ،
- ایدز ،
- لپروسی یا جذام.
اگر فکر می کنید ممکن است عفونت داشته باشید ، باید به پزشک خود مراجعه کنید. پزشک با انجام معاینه و آزمایش خون علت عفونت را جویا می شود.
انتخاب روش درمان بستگی به نوع عفونت شما دارد ، اما احتمالاً شامل دارو خواهد بود.
استفاده از برخی از داروها
عوارض جانبی بعضی از داروها می تواند باعث سوزش پاها بشود. شایع ترین داروهایی که باعث این امر می شوند ، دارو های ضد سرطان (شیمی درمانی) و دارو هایی است که برای درمان بیماری ایدز و HIV مورد استفاده قرار می گیرند. سایر داروها عبارتند از:
- تشنج ،
- بیماری های قلبی ،
- فشار خون بالا.
اگر شما دارو مصرف می کنید و پای تان گزگز می کند ، باید با پزشک خود صحبت کنید. پزشک تشخیص خواهد داد که آیا این یک اثر جانبی دارو شما است یا خیر. همچنین پزشک تصمیم خواهد گرفت که آیا دوز داروهای شما باید تغییر کند یا خیر.
پیچیدگی عصب
پیچیدگی یک عصب در کمر می تواند باعث احساس گزگز در پاهای شما شود. پیچیدگی عصب ممکن است به علت آسیب یا تورم اتفاق بیفتد. هنگامی که به این مشکل دچار می شوید ، علاوه بر گزگز ممکن است علائم دیگری را نیز تجربه کنید. از جمله :
- درد ،
- تغییر در احساس در پای خود ،
- کاهش دامنه حرکتی ،
پزشک شما یک سری معاینات و آزمایشات برای تشخیص پیچیدگی عصب انجام خواهد داد. همچنین ممکن است یک EMG را برای بررسی فعالیت عضلانی یا یک آزمایش سرعت هدایت عصبی انجام دهند. سایر آزمایش ها شامل MRI یا سونوگرافی می باشد.
درمان پیچیدگی خفیف عصب می تواند شامل موارد زیر باشد :
- استراحت کردن ،
- دارو درمانی ،
- درمان فیزیوتراپی ،
- احتمال جراحی ،
قرار گرفتن در معرض سموم
قرار گرفتن در معرض مواد شیمیایی خاص و سموم می تواند باعث سوزش در پاها شود. این مواد همچنین ممکن است باعث درد ، بی حسی ، ضعف و اشکال در راه رفتن بشوند.
برخی از سموم که اگر از طریق پوست جذب شوند و یا بلعیده شوند ، عبارتند از :
- سرب ،
- آرسنیک ،
- جیوه ،
- تالیوم ،
- حشره کش های آلی ،
- الکل ،
- برخی از داروهای گیاهی ،
- ضد یخ ،
- چسب.
تشخیص سم زدایی به عنوان علت سوزش در پاها می تواند دشوار باشد. پزشک شما باید اطلاعات کاملی در مورد سابقه پزشکی ، جزئیات مربوط به کار و محیط خانه ، رژیم غذایی و مکمل های مصرفی شما داشته باشد. ممکن است انجام آزمایش های دیگر از جمله آزمایش خون نیز لازم باشد.
درمان این مشکل ممکن است شامل داروها ، اقدامات ایمنی و تغییرات محیط زیست برای مقابله با قرار گرفتن در معرض سموم در محل کار یا خانه باشد.
علل ناشناخته
گاهی اوقات علت گزگز پا ناشناخته شده است. این وضعیت در افراد بالای 60 سال شایع تر است. هنگام ایستادن یا راه رفتن ممکن است نشانه های سوزن سوزن شدن ، درد ، بی حسی ، ضعف ، و بی ثبات بودن را تجربه کنید.
درمان این عارضه ممکن است شامل موارد زیر باشد :
- تجویز داروهای ضد درد ،
- اقدامات ایمنی ،
- پوشیدن کفش های ویژه ،
هنگام مراجعه به پزشک
اگر سوزش پاها بدتر می شود ، یا اینکه همراه با درد است. و مانع راه رفتن شما می شود ، باید یک دکتر را ببینید. در غیر این صورت ممکن است در معرض خطر افتادن قرار بگیرید.
اگر گزگز پاها همراه با سردرد شدید ، سوزش سوزن شدن در ناحیه صورت یا ضعف ناگهانی باشد ، شما باید مراقبت های پزشکی فوری را دریافت کنید. زیرا این علائم ممکن است نشانه های سکته مغزی باشد که بیمار را با احتمال خطر مرگ روبرو می کند.
محقق و مترجم : مینو شفیعی
