رژیم غذایی و شرایط روزه گرفتن در ماه رمضان

رژیم غذایی ماه رمضان از دو وعده غذایی اصلی تشکیل می شود. سحری که قبل از طلوع آفتاب خورده می شود و افطار که پس از غروب آفتاب خورده می شود.

وعده غذایی سحری باید دلچسب و خوشمزه باشد. همچنین انرژی مورد نیاز فرد روزه دار باید از طریق مصرف مواد غذایی در وعده سحری و افطار تأمین شود.

در پایان روز هنگامی که اذان مغرب شروع می شود، روزه با افطار شکسته می شود.

بسیاری از مسلمانان روزه خود را با خوردن خرما باز می کنند.

رژیم غذایی مناسب همراه با انتخاب مواد غذایی سالم در زمان روزه داری به بالا رفتن سوخت و ساز بدن و همچنین کاهش کلسترول کمک می کند.

مواد غذایی برای سحری

وعده غذایی قبل از سپیده دم باید یک وعده غذایی سالم باشد. این وعده غذایی باید انرژِی لازم بدن را برای تمام روز فراهم کند.

غذاهایی که انرژی را برای طولانی مدت تأمین می کنند، کربوهیدرات های پیچیده و غذاهای دارای فیبر بالا هستند.

کربوهیدرات های پیچیده غذا هایی سرشار از انرژی هستند. این انرژی به آرامی در طول روز توسط بدن مصرف می شود.

جو دوسر، لوبیا، برنج و گندم جزء کربوهیدرات های پیچیده هستند.

مواد غذایی که سرشار از فیبر هستند و نیز به آرامی هضم می شوند عبارتند از میوه های خام و میوه هایی که با پوست خورده می شوند و سبزیجات.

همچنین اهمیت مصرف مایعات را فراموش نکنید. زیرا مایعات سطح آب و نمک را در بدن حفظ می کنند.

آب و مایعات همراه با ویتامین مانند آب میوه های تازه را باید جایگزین نوشیدنی های کافئین دار کنید.

کافئین ، نوشیدنی های سرد، چای، و قهوه ادرار آور هستند و باعث کاهش سریع آب بدن از طریق دفع ادرار می شوند. این وضعیت به کم شدن آب بدن منجر می شود.

مواد غذایی برای افطار

مسلمانان روزه خود را با خرما و آب باز می کنند. خوردن آب و خرما به بازگرداندن سطح عادی قند و نمک در بدن کمک می کند.

فواید خوردن خرما در هنگام افطار عبارتند از:

هضم آسان و سریع
کاهش احساس گرسنگی و جلوگیری از پرخوری
آماده کردن معده برای دریافت مواد غذایی پس از ساعت ها روزه و نخوردن غذا
خرما سرشار از قند و انرژی است.
بازگرداندن مواد مغذی به بدن
جلوگیری از یبوست به دلیل تغییر ساعت مصرف غذا

چه غذاهایی را نخوریم؟

غذاهای سرخ شده – سمبوسه – مرغ سرخ شده و چیپس و سیب زمینی سرخ شده
غذاهای حاوی مواد قندی بالا و چربی بالا
مواد غذایی مانند باقلوا، زولبیا و بامیه
غذاهای پخته شده پر چرب همراه با ادویه کاری

جایگزین های غذایی سالم

سمبوسه پخته شده یا چیپس سیب زمینی پخته شده در فر
سرخ کردن غذا ها با روغن بسیار کم و با استفاده از ظروف نچسب
گوشت های کبابی یا پخته شده مرغ و ماهی جایگزین سالمی برای غذا های سرخ شده هستند. در حالی که عطر و طعم مواد غذایی نیز حفظ می شود.

مصرف متعادل مواد غذایی و مایعات در دوره روزه داری بسیار مهم است. به منظور جلوگیری از تخریب ماهیچه ها، وعده های غذایی باید شامل مقادیر کافی از غذا های سرشار از انرژی مانند کربوهیدرات ها و اندکی چربی باشد.

به همین جهت رعایت یک رژیم غذایی متعادل با مقدار کافی از مواد مغذی، املاح و آب در دوران روزه داری حیاتی است.

بیماران دیابتی و روزه داری

روزه گرفتن می تواند برای بیماران دیابتی بسیار خطرناک باشد.

با وجود این واقعیت بسیاری از افراد دیابتی در ماه رمضان روزه می گیرند.
روزه گرفتن بیماران دیابتی، به ویژه کسانی که به دیابت نوع 1 مبتلا هستند را درمعرض خطر افت قند خون قرار می دهد.

افت قند خون یا هیپوگلیسمی یک فوریت پزشکی خطرناک است که می تواند به تشنج، کما و حتی مرگ منجر شود.

هیپوگلیسمی به خصوص برای افراد دیابتی که علائم هیپوگلیسمی را ندارند خطرناک تر است.

زیرا این افراد از علائم کاهش قند خون پایین مانند سرگیجه، ضربان قلب سریع، عرق کردن و سردرگمی تجربه ای ندارند.

بدون این علائم هشدار دهنده مهم یک بیمار دیابتی متوجه کاهش قند خون خود نمی شود. ودر معرض خطر بیشتری از عوارض مرتبط با قند خون پایین قرار دارد.

کمبود آب در افرادی که به قند خون بالا یا هیپرگلیسمی مبتلا هستند می تواند منجر به از دست دادن آب بدن و در نتیجه بالا رفتن قند خون بشود.

بالا رفتن قند خون نیز می تواند منجر به کتواسیدوز دیابتی بشود. کتواسیدوز دیابتی یک بیماری مهلک است که در آن چربی ها شکسته شده و به کتون تبدیل می شوند. در نتیجه باعث اسیدی شدن خون می شود.

روزه داری برای افراد که دیابت آنها به خوبی کنترل نشده و یا افرادی که پیش آگاهی هایپو گلیسمی ندارند، توصیه نمی شود.

بیماران دیابتی که اصرار به گرفتن روزه دارند حتماً باید زیر نظر پزشک متخصص روزه بگیرند.

ترک سیگار در ماه رمضان

افرادی که می خواهند با رسیدن ماه رمضان و ایام روزه داری سیگار را ترک کنند روش های زیر را انجام دهند.

از شرکت کردن در اجتماع افراد سیگاری و محیط هایی که بوی سیگار می دهد اجتناب کنند.
پرهیز از مصرف مواد غذایی مانند ادویه جات، ترشی ها، گوشت ، چای و قهوه
مصرف مقدار زیادی سبزیجات و میوه ها
استفاده از وسایل کمکی ترک سیگار مانند پچ نیکوتین و یا آدامس نیکوتین

محقق و مترجم: مینو شفیعی

گروه پزشکی شایگان مهر

کاملترین مرجع اطلاع رسانی فیزیوتراپی و توانبخشی به زبان فارسی

برای تماس با پزشکان کلینک توانبخشی و فیزیوتراپی شایگان مهر اینجا کلیک کنید.

برای کسب اطلاعات بیشتر در زمینه های مختلف پزشکی و یافتن پاسخ سؤالات خود علاوه بر سایت تخصصی گروه پزشکان شایگان مهرمی توانید با سایر سایت های ما نیز تماس بگیرید.

رژیم غذایی و شرایط روزه گرفتن در ماه رمضان