رباط صلیبی چرا پاره می شود؟ علائم، علل و پیشگیری
رباط متقاطع قدامی (ACL) یا رباط صلیبی یکی از چهار رباط مهمی است که زانو را تشکیل می دهند. رباط ها برای ایجاد ثبات در استخوان ران (femur) وجود دارند. استخوان فمور در بالای تیبیا (استخوان ران) قرار دارد.
وجود رباط صلیبی برای حفظ پایداری زانو بسیار مهم است. آسیب های ACL در بین ورزشکاران سنین مختلف و سطح رقابت ها بسیار رایج است. تقریباً 200،000 آسیب ACL در هر سال در ایالات متحده گزارش شده است.
فوتبال ، راگبی ، اسکی ، لاکراس و بسکتبال بعضی از نمونه های ورزش های پر خطری است که باعث بروز تعداد زیادی از آسیب های رباط متقاطع قدامی می شوند. تقریباً در تمامی این ورزش ها ، میزان پارگی رباط صلیبی در زنان بیشتر از مردان است.
رباط صلیبی قدامی یکی از رباط های مهم در زانوی شما است. آسیب های ACL اغلب در طول ورزش هایی اتفاق می افتد که شامل توقف های ناگهانی ، پریدن یا تغییر جهت می باشد. مانند بسکتبال ، فوتبال ، راگبی ، تنیس ، اسکی سرعتی ، والیبال و ژیمناستیک.
بسیاری از مردم هنگامی که یک آسیب در ACL اتفاق می افتد ، یک صدای “پاپ” را در زانوی خود احساس می کنند. همچنین زانوی شما ممکن است متورم شود. و آنقدر دردناک باشد که نتوانید وزن بدن خود را بر روی پای مصدوم تحمل کنید.
با توجه به شدت آسیب ACL ، درمان ممکن است شامل استراحت و تمرینات توانبخشی به منظور کمک به بازپس گرفتن قدرت و ثبات یا عمل جراحی برای جایگزینی رباط پاره شده و سپس توانبخشی باشد. یک برنامه آموزشی مناسب می تواند به کاهش خطر آسیب ACL کمک کند.
علائم آسیب دیدگی رباط صلیبی چیست؟
نشانه ها و علائم آسیب ACL معمولاً عبارتند از:
- صدای بلند “پاپ” در زانو ؛
- درد شدید و ناتوانی به ادامه فعالیت ؛
- تورم که در عرض چند ساعت شروع می شود ؛
- از دست دادن دامنه حرکت ؛
- احساس بی ثباتی یا تحمل وزن بدن.
درجات آسیب های رباط صلیبی :
آسیب درجه یک : آسیب درجه یک ACL شامل پارگی نیست. اما در عوض شامل کشش جزئی رباط می شود که ممکن است در MRI تورم رباط را نشان دهد. بیماران احساس تورم و ناراحتی می کنند. اما اکثر اوقات می توانند فعالیت های روزمره خود را ادامه دهند.
آسیب درجه دوم : این آسیب نشان دهنده این است که رباط صلیبی تقریباً پاره شده است. و به نظر جدی تر از آسیب درجه یک است. در این مرحله التهاب و درد در زانو وجود دارد. پیاده روی برای این بیماران معمولاً دشوارتر است. عمل جراحی به عنوان گزینه درمان توصیه می شود.
آسیب درجه سوم : این آسیب زمانی اتفاق می افتد که ACL به طور کامل پاره شده است. بیماران معمولاً در معرض درد شدید هستند. التهاب و تورم بسیار شدید است و راه رفتن بدون وسیله کمکی اگر غیر ممکن نباشد اما سخت خواهد بود.
علل پارگی رباط صلیبی چیست؟
رباط ها نوارهای قوی از بافت هستند که یک استخوان را به استخوان دیگر متصل می کنند. رباط صلیبی یکی از دو رباطی متقارن در وسط زانو می باشد. این رباط استخوان ران (femur) را به شین بون (تیبیا) متصل می کند و باعث می شود که مفصل زانوی شما تثبیت شود.
اکثر آسیب های ACL در فعالیت های ورزشی و تناسب اندام رخ می دهد. که باعث فشار آمدن به زانو می شود. از جمله :
- کاهش ناگهانی سرعت و تغییر جهت ؛
- چرخیدن محکم بر روی پاشنه پا ؛
- پریدن با روش اشتباه ؛
- توقف ناگهانی ؛
- ضربه مستقیم به زانو یا برخورد فیزیکی ، مانند تکل در مسابقات فوتبال.
هنگامی که رباط آسیب دیده است ، معمولا پارگی جزئی یا کامل در بافت وجود دارد. آسیب خفیف ممکن است باعث کشش رباط شود اما رباط سالم می ماند.
درمان پارگی رباط صلیبی چیست؟
برای بیماران مبتلا به آسیب درجه دو و سه ، ACL و مبتلا به پارگی منیسک ، خطر ابتلا به پوکی استخوان در آینده افزایش می یابد. از این رو عمولاً توصیه می شود یک ترمیم مجدد منیسک و بازسازی ACL انجام شود. بازسازی ACL در بیماران جوان و دیگر بیماران فعال و تقریباً در همه بیماران که بی ثباتی را با فعالیت هایی مانند چرخش یا پیچش زانو گزارش می کنند ، توصیه می شود.
تکنیک جراحی ACL در دهه اخیر در جامعه ارتوپدی به طور چشمگیری تغییر کرده است. تحقیقات نشان داده است که بسیاری از این بیماران پس از عمل جراحی نیز دچار مشکلات ناشی از چرخش زانو بوده اند.
این مشکل با استفاده از تحقیقات بالینی و بیومکانیک شناخته شده و روش جراحی تغییر کرده است. تا جایی که تونل های بازسازی در حال حاضر بیشتر آناتومیک هستند. تا ثبات بیشتری را در برابر زانو ایجاد کنند.
عوامل خطر
زنان در مقایسه با مردانی که در یک ورزش مشابه شرکت می کنند ، بیشتر دچار پارگی رباط متقاطع قدامی می شوند. برخی از دلایل این عارضه عبارت هستند از :
به طور کلی، عضلات جلوی ران (چهارسر) در زنان ورزشکار قوی تر از عضلات پشت ران (همسترینگ) می باشد. عضله همسترینگ باعث جلوگیری از حرکت زیاد استخوان شین بون به سمت جلو می شود. مانند فرود آمدن پس از پریدن. حرکتی که می تواند باعث کشش بیش از حد ACL بشود.
مطالعات انجام شده در مقایسه با تکنیک های پریدن و فرود در ورزشکاران زن و مرد نشان داده است که زنان ورزشکار پس از پرش به نحوی بهزمین می افتند که سبب استرس و فشار بر زانوی آنها می شود.
تحقیقات نشان می دهد که آموزش برای تقویت عضلات پا ، لگن و پایین تنه – و همچنین آموزش برای بهبود تکنیک های پریدن و فرود – ممکن است خطر آسیب بیشتر ACL در ارتباط با ورزشکاران زن را کاهش دهد.
عوارض جانبی ناشی از پارگی رباط صلیبی
افرادی که آسیب ACL را تجربه می کنند در معرض خطر ابتلا به استئوآرتریت زانو قرار دارند. در استئوآرتریت غضروف مفصلی خراب می شود و سطح آن صاف می شود. آرتریت ممکن است حتی پس از جراحی برای بازسازی رباط اتفاق بیفتد.
عوامل متعددی احتمال خطر ابتلا به آرتروز را تحت تأثیر قرار می دهند. از قبیل شدت آسیب اصلی ، وجود آسیب های مرتبط در مفصل زانو یا سطح فعالیت پس از درمان.
جلوگیری از پارگی رباط صلیبی
آموزش و تمرین مناسب می تواند به کاهش خطر آسیب ACL کمک کند. یک متخصص فیزیوتراپیست ، مربی ورزشی و یا متخصص دیگری در پزشکی ورزشی می تواند ارزیابی ، آموزش و بازخوردی را که می تواند به شما در کاهش خطرات کمک کند را به شما ارائه می دهد.
برنامه های کاهش آسیب ACL عبارتند از :
- ورزش هایی که باعث تقویت عضلات پا ، به ویژه عضله همسترینگ می شوند. برای اطمینان از تعادل کلی در قدرت عضلات پا.
- تمرینات برای تقویت عضلات هسته ای مانند عضلات باسن ، لگن ، شکم و کمر.
- آموزش و ورزش برای تکنیک های مناسب و حفظ موقعیت زانو در پریدن و فرود آمدن.
- آموزش برای بهبود تکنیک های سرعتی.
- پوشیدن کفش و محافظ مفصل به منظور جلوگیری از آسیب دیدگی .
به نظر می رسد که استفاده از زانو بند نمی تواند از آسیب ACL جلوگیری کند. و یا احتمال آسیب تکراری را پس از جراحی کاهش دهد.
محقق و مترجم : مینو شفیعی
