دانستنی هایی از منیسک
بین کندیل های استخوان ران و پلاتوی تیبیا دو ساختار نیمه حلقوی قرار گرفته اند که به آنها منیسک می گویند.
جنس این ساختار ها هم شبیه غضروف است و هم شبیه رباط که آن را فیبروکارتیلاژ می نامند.
یک منیسک بر روی نیمه خارجی پلاتوی تیبیا قرار گرفته و به آن منیسک خارجی یا لترال می گویند.منیسک خارجی به شکل قرص است و سطح پایینی آن که روی پلاتوی تیبیا می نشیند صاف بوده و سطح بالایی آن که در زیر کندیل خارجی ران قرار می گیرد مقعر است.
منیسک داخلی بر روی نیمه داخلی پلاتوی تیبیا قرار دارد و به شکل یک نعل اسب است که طرف باز نعل آن در طرف رباط صلیبی قرار دارد .سطح پایین منیسک داخلی هم که بر روی پلاتوی تیبیا قرار گرفته صاف بوده و سطح بالایی ان که با کندیا داخلی در تماس است مقعر است.
علت پارگی منیسک
پارگی ناگهانی بیشتر در زمان ورزش اتفاق می افتد و اکثرا در قسمت پشتی منیسک ایجاد شده و سپس می تواند به قسمت های دیگر آن هم گسترش یابد.
آسیب دیدگی زمانی رخ می دهد که فرد وقتی زانویش خمیده است و حداقل یکی از پاهای او روی زمین قرار دارد ، بدن خود را سریع می چرخاند.
علت های شایع این آسیب
- سن (با افزایش سن منیسک دچار فرسایش می شود)
- ورزش های برخوردی (فوتبال ، هاکی ، راگبی)
- ورزش های رقابتی (دو ، اسنوبورد و …)
- بلند کردن جسم سنگین و خم شدن بیش از حد
تشخیص
پزشک برای تشخیص زانو اسیب دیده هر دو زانو را معاینه می کند و آنها را از لحاظ درد ، تورم و مایع مفصلی می سنجد.
در صورتی که زانو قفل نکرده باشد زانو را خم می کند و صدا و گرفتگی آن را بررسی می کند.
در صورت شخص دچار پارگی منیسک شده باشد آزمایشات دیگر مانند تصویربرداری با اشعه ایکس،ام آر آی و سی تی اسکن انجام می شود.
درمان
روش های درمانی متفاوتی برای این آسیب وجود دارد که در ادامه به آنها می پردازیم
- درمان دارویی : داروهای ضد التهابی غیر استروئیدی را برای کمک به تسکین درد زانو می توان استفاده کرد.مصرف زیاد این دارو باعث بروز مشکل در روده و معده شده و عملکرد طبیعی آن را مختل می سازد.در صورت ادامه درد و التهاب داروهای موضعی و یا تزریق استروئید ارائه می شود.
- درمان فیزیوتراپی: فیزیوتراپی با کنترل درد و ورم ، ترمیم استحکام و دامنه حرکتی زانو نقش مهمی در درمان آسیب دارد .
اهداف درمان با فیزیوتراپی
- کاهش درد و التهاب
- بهبود دامنه حرکت مفاصل
- استحکام و تقویت زانو
- استحکام اندام تحتانی
- کاهش ریسک آسیب مجدد
- درمان با استفاده از زانو بند: در هنگام پارگی منیسک بستن زانو بند طبی باعث گرم نگه داشتن و ثابت ماندن ناحیه شده و درد را بشدت کاهش می دهد.
- تزریق ازون : پارگی منیسک در زانو باعث کاهش جریان خون، اکسیژن و مواد مغذی زانو می شود.ازون یک روش درمانی تزریقی است که باعث ترمیم گردش خون شده و مواد لازم را برای درمان منیسک و بافت اسیب دیده محیا می کند .تاثیر درمان یک تا سه روز پس از تزریق آغاز شده و تا بهبودی کامل هر دو هفته تکرار می شود.نتایج تزریق دائمی بوده و عوارضی ندارد.