خشکی زانو را چگونه درمان کنیم؟ چه عللی باعث خشکی زانو می شود؟
خشکی زانو می تواند به دلایل مختلف بروز کند. گاهی ممکن است خشکی زانو به دلیل مشکل در دامنه حرکات زانو ویا ضعف عضلات اطراف آن باشد. خشکی و سفتی زانو اغلب همراه با درد و تورم است. گاهی اوقات نیز ممکن است با قرمزی ، گرمی ، سوزن سوزن شدن و بی حسی همراه باشد.
علل مختلف برای سفتی زانو وجود دارد. اما این علل به طور معمول به دو دسته تقسیم می شوند :
- ناشی از آسیب ها .
- ناشی از بیماری ها.
در اینجا ما با در نظر گرفتن سه تا از شایع ترین علت سفتی زانو شروع می کنیم.
علل خشکی زانو چیست؟
سفتی زانو اغلب پس از آسیب دیدگی بروز می کند. که به دلایل متعددی اتفاق می افتد :
تجمع مایع در زانو
هنگامی که زانو آسیب می بیند ، اغلب مقداری مایع اضافی در داخل مفصل جمع می شود. مقدار تورم به شدت آسیب بستگی دارد. با آسیب های جزئی، التهاب داخل مفصل منجر به افزایش تولید مایع سینوویال می شود.
آسیب جدی تر ممکن است منجر به خونریزی در داخل مفصل بشود. که به عنوان یک همارتروز زانو شناخته می شود و می تواند موجب تورم قابل توجهی شود. هر گونه مایع اضافی در مفصل می تواند به سفتی زانو منجر شود. زیرا حرکات را محدود می کند و فضای مفصلی را اشغال می کند.
تورم همیشه قابل مشاهده نیست. حتی پیش از این که نشانه های بیرونی وجود داشته باشد ، ممکن است مقدار قابل توجهی از مایع اضافی در مفصل وجود داشته باشد. بنابراین ممکن است بدون هیچ گونه نشانه ای زانوی خشک داشته باشیم.
آسیب دیدگی ساختار زانو
اگر یکی از ساختارهای زانو آسیب دیده باشد ، می تواند منجر به تغییر حرکات زانو بشود. برای حرکت دادن به زانو دامنه وسیعی از یک سیستم پیچیده حرکتی ، غلتیدنی و چرخشی در مفصل آن وجود دارد. آسیب های وارد شده به ساختار زانو می تواند این حرکات را تحت تأثیر قرار دهد. و موجب محدودیت حرکت در مفصل شده و به خشکی زانو منجر بشود.
درد
درد همچنین می تواند مانع حرکت ، و سفتی زانو بشود. این یک واکنش طبیعی است. اگر زمانی که ما حرکت می کنیم ، زانو درد بگیرد. به همین دلیل ما حرکت را متوقف می کنیم. در مراحل اولیه پس از آسیب ، این پاسخ به جلوگیری از آسیب بیشتر کمک می کند. اما اگر قادر به ادامه باشیم ، عضلات و مفصل ممکن است سفت شوند که می تواند به خشکی زانوی درازمدت منجر شود.
خشکی زانو پس از آسیب
اغلب ، سختی زانو به دلیل ترکیبی از این سه عامل زیر بوجود می آید که شایع ترین آسیب های زانو هستند و عبارتند از:
- پارگی منیسک ،
- پیچ خوردگی ،
- آسیب رباط ها.
سایر آسیب های زانو که به خشکی زانو منجر می شود عبارت هستند از :
آسیب منیسک
آسیب به غضروف خاصی که مفصل زانو را نگه می دارد. آسیب منیسک باعث سفتی زانو می شود که با جلوگیری از حرکات نرم زانو همراه است. یا گاهی اوقات یک قسمت از غضروف آسیب دیده در مفصل گیر کرده و حرکات زانو را محدود می کند. که به اصلاح آن را قفل شدن زانو می نامند.
کشیدگی
کشش خفیف و کشش بیش از حد رباط ، همچنین می تواند باعث خشکی زانو شود. این ممکن است بخشی ناشی از تورم در مفصل باشد. و یا به علت کاهش ثبات در مفصل باشد که بر حرکت آن تأثیر می گذارد.
آسیب های لیگامنت
آسیب به رباط ها مانند ACL یا PCL اغلب باعث خونریزی در مفصل می شود. تورم به طور معمول بلافاصله قابل مشاهده و عمیق است و حرکات زانو را محدود می کند.
شکستگی
شکستگی در هر یک از استخوان های زانو همچنین می تواند باعث ایجاد سفتی زانو به علت درد ، بی ثباتی و ناهماهنگی شود. بهترین راه برای جلوگیری از این کار انجام برنامه های توانبخشی می باشد.
آرترو فیبروز
آرترو فیبروز وضعیت نادری است که ممکن است پس از آسیب یا جراحی پیش بیاید. این زمانی است که بدن چسبندگی بیش از حد بافت اسکار را ایجاد می کند که باعث درد و محدود شدن حرکات می شود.
تاندونیت
التهاب یا انحطاط تاندون ها می تواند به علت ضعف بر کشیدگی مفصل تأثیر گذاشته و حرکت طبیعی زانوی شما را محدود کند. تاندونیت اغلب بر تاندون پاتلا در جلوی زانو تأثیر می گذارد. عارضه تاندونیت بیشتر در ورزش های پرشی اتفاق می افتد. التهاب تاندون می تواند باعث سفتی زانو شود
خشکی زانو پس از ورزش
خشکی زانو پس از ورزش از لحاظ فنی آسیب نیست. اما عضلاتی که بیش از حد کار کرده اند ، سفت و ضعیف می شود و زانو را خشک می کند. برای پیشگیری از این عارضه قبل از شروع فعالیت های ورزشی بدن خود را گرم کنید. و پس از پایان ورزش با نرمش های آرام بدن خود را سرد کنید.
خشکی زانو به علت بیماری ها
بیماری هایی وجود دارد که باعث التهاب و سفتی زانو می شود. شایع ترین این بیماری ها عبارت هستند از :
آرتروز زانو
آرترور زانو اغلب باعث سفتی زانو می شود. استئوآرتریت باعث تخریب غضروف و استخوان می شود. مفصل سطوح غضروفی خود را از دست می دهد و سایش استخوان ها بر یکدیگر باعث سفتی زانو می شود.
سفتی زانو به علت آرتریت صبح ها پس از بیدار شدن از خواب و یا پس از استراحت طولانی مدت ایجاد می شود. و هنگامی که به آرامی از جا بلند شوید و فعالیت خود را آغاز کنید ، کاهش پیدا می کند.
بورسیت
بورسیت یکی دیگر از علل سفتی زانو است. که به علت التهاب بورس اتفاق می افتد. بورس ها کیسه های پر از مایع کوچکی هستند که بین استخوان ها و تاندون ها قرار گرفته اند. آنها ممکن است بر اثر اصطحکاک بیش از حد یا ضربه ناگهانی که به پاره شدن ان منجر می شود ، ملتهب شوند.
نقرس
نقرس یک نوع آرتریت التهابی است که ناشی از تجمع اسید اوریک است که کریستال ها را تشکیل می دهد. نقرس بیشتر در زانو و شست پا بروز می کند. علائم به سرعت در عرض چند ساعت دیده می شوند. یکی از علائم نقرس خشکی و سفتی زانو است.
علل نادر خشکی زانو
چند علت نادر برای سفتی زانو وجود دارد. اما همه آنها به طور بالقوه بسیار جدی هستند و نیاز به مراقبت های فوری پزشکی دارند.
- تومور: رشد غیر طبیعی در استخوان ،
- عفونت : مانند استئومیلیت (عفونت در استخوان) یا آرتریت سپتیک (آرتریت عفونی).
گزینه های درمان برای خشکی زانو
انتخاب بهترین گزینه درمان زانو بستگی به علت آن دارد. اما گزینه های درمان به احتمال زیاد شامل برخی یا همه موارد زیر خواهد بود :
PRICE
در مراحل اولیه سفتی زانو ، انجام اصول PRICE می تواند کمک کننده باشد. این اصول عبارتند از :
- محفاظت : محافظت از مفصل در مقابل آسیب های بیشتر با بستن بریس ،
- استراحت : فعالیت های خود را کم کنید ، اما پا را به آرامی حرکت دهید تا خشک نشود ،
- کمپرس یخ : قرار دادن منظم کمپرس یخ می تواند به کاهش تورم و سفتی زانو کمک کند.
- فشرده سازی : استفاده از باند های مخصوص طراحی شده به منظور کمک به حمایت از زانو و کاهش تورم.
- ارتفاع : بالا نگه داشتن پا به تخیله مایع اضافی جمع شده در مفصل کمک می کند.
تمرینات
حرکات کششی ، تحرک و تمرینات تقویتی برای عضلات پا به بهبود انعطاف پذیری ، قدرت و ثبات زانو کمک می کند. که می تواند علائم سفتی زانو را کاهش دهد.
اجتناب از ماندن در یک وضعیت ثابت برای مدت طولانی
اگر برای مدت طولانی یک جا نشسته اید ، قبل از بلند شدن با انجام برخی حرکات ساده می توانید علائم خود را کاهش دهید. به مدت یک دقیقه به آرامی زانوی زانو را به عقب و جلو خم کنید. یا بلند شوید و در حدود بیست دقیقه در اطراف حرکات سریعی که زانو بتواند تحمل کند و مانع از ایجاد سفتی زانو شود ، انجام بدهید. به نظر ساده می رسد اما واقعاٌ مؤثر است.
مکمل ها
مکمل های مختلفی وجود دارد که ادعا می کنند علائم خشکی زانو ، به ویژه آرتروز را کاهش می دهند. مهم ترین آنها امگا 3 ، گلوکوزامین و کندرویتین هستند.
چه موقع به پزشک مراجعه کنیم؟
هر یک از موارد جدید خشکی زانو ، به ویژه اگر علت آن ناشناخته باشد و یا اگر علائم تا چند روز باقی بماند ، همیشه باید توسط پزشک مورد بررسی دقیق قرار گیرد.
در اغلب موارد هر چه درمان سریع تر شروع شود ، بهبودی سریع تر صورت می گیرد. بنابراین مهم ترین نکته مداخله زودهنگام پزشکی است.
محقق و مترجم : مینو شفیعی
